درس دوم
فعل مضارع
نمونه ای از صرف یک فعل مضارع در 14 صیغه:
ماده ی «ضرب» به معنای «زدن» وبن مضارع «زن»
غایب: یضرب یضربان یضربون تضرب تضربان یضربن(می زند- می زنند- می زنند- می زند- می زنند-می زنند)
مخاطب: تضرب تضربان تضربون تضربین تضربان تضربن( می زنی- می زنید- می زنید- می زنی- می زنید- می زنید)
متکلم: أضرب نضرب(می زنم- می زنیم)
هر ماده ی فعلی دیگری را هم در نظر بگیرید به همین صورت در زمان مضارع(حال و آینده) صرف می شود
بنابراین در شناسایی فعل مضارع، کافی است ضمایر مربوط به فعل مضارع وحروف مضارعه، که در بالا با رنگ قرمز نشان داده شده است را بشناسید .
تمرین:اکنون شما ماده «ذهب» به معنای «رفتن » و بن مضارع «رو» را مانند نمونه ی بالا صرف کنید و ترجمه کنید
*نمونه های قرآنی زیر انواع فعل مضارع را به همراه ترجمه ی مناسب به شما معرفی می نماید:
1- فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى(169 اعراف)
پس بعد از آنها جانشينانى كه تورات را به ارث بردند جايگزين آنها شدند، آنها متاع اين جهان پست را مىگيرند
توضیح: « يَأْخُذُونَ » فعل مضارع اخباری یا ساده است مربوط به «جمع مذکرغایب»
2- ما هذا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَ يَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُون(33 مؤمنون)
اين مرد جز بشرى مانند شما نيست، مىخورد از آنچه مىخوريد و مىنوشد از آنچه مىنوشيد
توضیح: دو فعل« يَأْكُلُ » و « يَشْرَبُ » مضارع اخباری هستند مربوط به «مفردمذکرغایب» و دو فعل « تَأْكُلُونَ » و« تَشْرَبُون » مضارع اخباری مربوط به «جمع مذکرمخاطب»
3- ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذلِكَ سَبْعٌ شِدادٌ يَأْكُلْنَ ما قَدَّمْتُمْ لَهُن(48یوسف)
آن گاه پس از آن، هفت سال سخت و قحطى مىآيد كه آنچه را از پيش براى آنها نهادهايد (ذخيره كردهايد) مىخورند
توضیح: دو فعل« يَأْتِي » و« يَأْكُلْنَ » مضارع هستند و مربوط به «مفردمذکرغایب» و«جمع مؤنث غایب»
4- فَرِيقاً تَقْتُلُونَ وَ تَأْسِرُونَ فَرِيقا(26 احزاب)
جمعى را مىكشيد، و بعضى را اسير ميكنيد
توضیح: دو فعل« تَقْتُلُونَ » و« تَأْسِرُونَ » مضارع هستند و مربوط به «جمع مذکرمخاطب»
5- أَ صَلاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ ما يَعْبُدُ آباؤُنا(87 هود)
آيا نمازت تو را دستور مىدهد كه ما رها كنيم آنچه را پدرانمان مىپرستند
توضیح: فعل«تَأْمُر» و« يَعْبُدُ »مربوط به «مفرد مؤنث غایب» و«مفرد مذکرغایب» وفعل« نَتْرُك»مربوط به «متکلم مع الغیر» است
نکته :گاهی پیش می آید که در ترجمه، فعل مضارع به صورت اخباری ترجمه نمی شود بلکه ساده و بدون آوردن «می » ترجمه می شود.
6- تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ تُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ وَ تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَيْرِ حِساب(27 آل عمران)
شب را در روز درمىآورى و روز را در شب درمىآورى و زنده را از مرده بيرون مىآورى، و مرده را از زنده بيرون مىآورى، و هر كه را می خواهى بىحساب روزى مىدهى.
توضیح: تمامی فعل هایی که در آیه مشخص شده اند مربوط به «مفرد مذکرمخاطب» می باشند.
7- فَانْظُرِي ما ذا تَأْمُرِين(33 نمل)
پس بنگر چه دستور مىدهى.
توضیح:« تَأْمُرِين » مربوط به «مفردمؤنث مخاطب» می باشد.
8- أُبَلِّغُكُمْ رِسالاتِ رَبِّي(68 اعراف)
رسالتها و پيامهاى پروردگارم را به شما مىرسانم
توضیح:« أُبَلِّغُ» مربوط به «متکلم وحده» است
تمرین:شما می توانید روزانه در یک صفحه از قرآن فعل های مضارع در صیغه های مختلف را که تا کنون شناخته اید بیابید و ترجمه کنید
آخرین نظرات