درس دوم

اسم مفعول

اسم مفعول در عربی دارای دو نوع ساختار است یک نوع آن بر وزن«مفعول» است مثل: « مَكْتُوب- مَشْهُود- مَصْرُوف- مَصْفُوفَة…..» و نوع دیگر آن به این شکل است که در آغازش میم مضموم می آید و حرف ماقبل آخر آن نیز مفتوح می باشد مانند:« مُكْرَم- مُنَزَّل- مُنْزَل مُخَلَّد…» همان طور که در اسم فاعل گفته شد، مزیت مشتقات در ترجمه این است که آن ها را با این که اسم هستند اما می توان آن ها را به صورت فعلی هم ترجمه کرد .

نکته: اسم مفعول عربی به شکل صفت مفعولی فارسی ترجمه می شود که در فارسی به صورت بن ماضی+پسوند«ه » می باشد.

نکته:اسم مفعول نیز همانند اسم فاعل قابل صرف در شش صیغه است و لذا از تکرار آن پرهیز می کنیم.

به نمونه های قرآنی زیر توجه کنید:

1- وَ زَرابِيُّ مَبْثُوثَة(16 غاشیه)

و فرش‏ها و بساطهايى گسترده شده است.

2- بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ(64 مائده)

بلكه دو دست [رحمت و قدرت‏] او گشوده است آنگونه كه بخواهد مى‏بخشد

3- إِنَّ الَّذينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنى‏ أُولئِكَ عَنْها مُبْعَدُونَ(101 انبیاء)

البته كسانى كه از ما براى آنها نيكى گذشته آنان از آن آتش به دور نگاه داشته خواهند بود

4- إِنَّ هذا كانَ لَكُمْ جَزاءً وَ كانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورا(22 انسان)

بدرستى كه اين براى شما پاداشى است و كوشش شما ستوده است.

5- آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفينَ فيه(7 حدید)

به خدا و فرستاده او ايمان بياوريد، و از آنچه شما را در آن جانشين قرار داده انفاق كنيد.

6- فَأَسْرِ بِعِبادي لَيْلاً إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ(23 دخان)

پس ببر بندگانم را در شب كه شمائيد پيروى‏شدگان.

تمرین : اکنون شما می توانید با ترجمه ی جملات قرآنی زیر ترجمه ی این کلمات را تمرین کنید.(کلمات هر آیه را از هم تفکیک نمایید و با توجه به معنایی که در جدول کلمات جدید به شما ارائه شده است ترجمه ی کاملی را از این آیات بنویسید.)

*6 واقعه:« فَكانَتْ هَباءً مُنْبَثًّا»

*23 فرقان:« وَ قَدِمْنا إِلى‏ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُورا»

*124 آل عمران:« إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنينَ أَ لَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلاثَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُنْزَلينَ »

*62 نحل:« لا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَ أَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ »

*51 مریم:« إِنَّهُ كانَ مُخْلَصاً وَ كانَ رَسُولاً نَبِيًّا»

*103 هود:« ذلِكَ يَوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَ ذلِكَ يَوْمٌ مَشْهُود»

تمرین هفتگی:روزانه در یک صفحه از قزآن کلماتی را که آموزش دیده اید بیابید و سعی کنید همان جمله ای که کلمه ی مورد نظر در آن بوده است را ترجمه کنید .